تاریخچه تراریوم یا باغ شیشه ای
تراریوم اولین بار توسط پزشک جراح انگلیسی ناتانیل باگ شو وارد در سال ۱۸۲۹ ساخته شد که کاملاً اتفاقی بود و در تجربه‌ای که هیچ ربطی به باغبانی نداشت، دکتر وارد آن را اختراع کرد.
تراریوم در چه مکان هایی استفاده می شود؟
تراریوم در واقع در لغت به معنای باغ شیشه ایست. سازه ای که در نگاه اول به سان آکواریومی می ماند که در آن گل و گیاه رشد می کند. تراریوم ها در ابعاد کوچک و بزرگ و برای فضاهای مختلفی همچون اتاق خواب، پذیرایی، اتاق کار، و محیط هایی چون لابی آپارتمانها، هتلها، مراکز اداری، صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند، و قادرند باغ هایی زیبا و مینیاتوری را در دل زندگی شهری ایجاد کنند. عموما آن دسته از گیاهانی که به دلیل شرایط رطوبتی در حالت عادی توان رشد در محیط های ما را ندارند به خوبی در تراریوم رشد خواهند کرد.
چرا تراریوم ها به آبیاری کمی نیاز دارند
یکی از خوبی های تراریوم در این است که گیاه کاشته شده در آن نیازی به آبیاری مداوم، کوددهی و تعویض خاک ندارد و تنها شاید به مقدار معینی آبیاری آن هم یک مرتبه در ماه نیاز باشد.
دلیل آنکه در تراریوم آبیاری نیاز نیست به این علت است که گیاه در تراریوم با محیط بیرون خود تماسی نداشته و آب بر روی برگها پس از تبخیر بر روی دیواره ها نشسته و سپس از آن طریق وارد خاک می شود و دوباره به مصرف گیاه می رسد. در واقع تراریوم در حکم یک گلخانه ای برای گیاه عمل می کند که تمام نیازهای او در آن باغ شیشه ای به راحتی براورده خواهد شد.
چگونه تراریوم یا باغ شیشه ای بسازیم؟
وسایل لازم:
محفظه شیشه‌ای یا پلاستیکی شفاف (می‌توانید از گلدان‌های شیشه‌ای دهن‌گشاد استفاده کنید یا اگر خاص پسندید، نگاهی هم به تراریوم الماسی برند شیشه رنگی بیندازید که محفظه چند وجهی خوش ساختی است)
سنگریزه
زغال فعال (می‌توانید از آکواریوم فروشی‌ها تهیه کنید)
خزه اِسفاگنوم (می‌توانید در مراکز پرورش و فروش گل و گیاه دنبالش بگردید)
خاک گلدان
گیاه (درمورد انتخاب گیاه درادامه توضیح داده‌ایم)
وسایل تزئینی
سنگریزه برای تراریوم
طرز ساخت:
ابتدا ته محفظه را با یک لایه سنگریزه بپوشانید (حدود ۲٫۵ سانتی‌متر). این لایه کار زهکشی را انجام می‌دهد.
سپس یک لایه نازک (نصف ضخامت لایه قبلی) زغال فعال روی سنگ‌ها بریزید. این لایه به تصفیه آب کمک می‌کند.
یک لایه خزه اسفاگنوم یا تکه‌ای تور روی لایه قبلی بگذارید تا از ریزش و نشست خاک جلوگیری شود.
لایه بعدی به خاک گلدان اختصاص دارد و باید به‌ضخامت حدود ۵ سانتی‌متر باشد.
چند حفره کوچک ایجاد کنید و گیاهان انتخابی‌تان را در خاک بکارید.
حالا با انتخاب چند وسیله تزئینی، هنر و سلیقه‌تان را به‌نمایش بگذارید.
در آخر خاک و جدار داخلی محفظه را با اسپری آب مرطوب کنید و درپوش محفظه را بگذارید.
کدام گیاهان برای تراریوم یا باغ شیشه ای مناسب‌ترند؟
به‌طورکلی گیاهان برگساره‌ای و آنهایی که رشد کندی دارند برای تراریوم مناسب‌ترند. برای نمونه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
سرخس‌ها: شامل پرسیاوشان، لانه‌پرنده‌ای و دکمه‌ای
گیاهان گوشت‌خوار: شامل ونوس مگس‌خوار، گیاهان کوزه‌ای و گیاهان گونه دروزا یا همان شبنم خورشید
نخل‌های کوتوله
گیاهان هوازی: مثل تیلاندزیا
ساکولنت‌ها: شامل کاکتوس، هاورتیا، اِچوریا و کراسولا
پپرومیا یا همان قاشقی
بونسای.
نکاتی برای مراقبت از تراریوم
تراریوم‌ها به مراقبت چندانی نیاز ندارند. با‌این‌حال لازم می‌دانیم چند نکته ریزی را که باعث افزایش طول عمر تراریوم‌ها می‌شوند، با شما به‌اشتراک بگذاریم.
آبیاری تراریوم
نکته اول درمورد میزان آب‌دادن به تراریوم است. بله، تراریوم‌ها هم آب می‌خواهند، اما نه به‌اندازه گیاهان آپارتمانی. در تراریوم‌ها معمولا از گیاهانی استفاده می‌شود که جان‌سخت‌ترند و به آبدهی زیادی نیاز ندارند. همان‌طور که گفتیم، ساختار گلخانه‌ای تراریوم‌ها باعث بازگردانی آب تبخیرشده به خاک و حفظ رطوبت لازم برای رشد گیاه می‌شود. تراریوم‌های بسته را باید به طور میانگین ماهی یک بار آب داد. این هم البته به عوامل مختلفی ازجمله نوع گیاه تراریوم و شرایط محیطی آن بستگی دارد. تراریوم‌های باز هم میانگین هر سه تا شش هفته باید آب داده شوند. اما همین که رطوبت خاک را چک کنید، کم‌کم دست‌تان می‌آید که تراریوم‌تان هر چند وقت آب می‌خواهد. ضمنا اگر زیادی آب بدهید، ریشه گیاهانی که کاشته‌اید شروع به فساد می‌کنند و تراریوم‌تان بوی بدی می‌گیرد.
نور تراریوم
نکته دوم درمورد نور است. درمورد نور هم باید بدانید که تراریوم‌ها به نور مستقیم یا غیرمستقیم خورشید نیاز دارند. برای تراریوم نور مصنوعی هم قابل‌استفاده است. اگر نور مصنوعی استفاده می‌کنید، لامپ‌های فلوئورسنت یا ال‌ای‌دی بر لامپ‌های رشته‌ای ترجیح داده می‌شوند. ضمنا اگر تراریوم‌تان را مقابل نور مستقیم خورشید قرار می‌دهید، بهتر است درپوش محفظه را بردارید تا هوای داخلش زیادی داغ نشود.
علاوه‌بر همه اینها به موارد زیر هم توجه داشته باشید:
اگر در تراریوم‌تان سرخس کاشته‌اید، هرازگاهی برگ‌هایش را هرس کنید تا زیادی بلند نشوند.
اگر تراریوم باز دارید، حواس‌تان به حمله آفات و حشرات موذی باشید.
اگر هم تراریوم بسته دارید، هرازگاهی درپوش محفظه را بردارید تا از هوای تازه پر شود (هر هفته یا حتی هر روز).
اگر احیانا تراریوم‌تان را آفت زد، جای نگرانی نیست. می‌توانید از صابون حشره‌کش به گیاهان آفت‌زده‌تان بزنید. اما درصورتی‌که هیچ ترفندی کارساز نشد، بهتر است که گیاه بیمار را از تراریوم‌تان خارج کنید. گیاهان تراریومی معمولا گران‌قیمت نیستند و با نگه داشتن گیاه بیمار فقط باعث سرایت بیماری به گیاهان همجوار می‌شوید.